9.40. Opowieść o Bace

Waiśampajana rzekł:
1 Jadów syn do miejsca dotarł upstrzonego Wed źródłami,
gdzie asceta Dalbhja Baka, łaknąc trzód, w ofierze złożył
całe księstwo Dhrytarasztry, potomka Wićitrawirji.

2 Prawy ów, majestatyczny ascezą okrutną wielce
ciało swoje począł dręczyć, gdyż zapłonął srogą złością.

3 Więc onegdaj w czas ofiary, co mierzyła lat dwanaście,
gdy już skończył się wiśwadźit*, wieszczowie z Naimisza lasu
do Pańćali wyruszyli.

4 Tam wieszczowie poprosili króla o jałmużne dary,
o dwadzieścia jeden cieląt, silnych, młodych, w pełnym zdrowiu.

5 Starzec Baka tak rzekł do nich: „Między siebie stato dzielcie,
ja się zrzekam w nim udziału, coś od króla sam wyżebrzę”.

6 Tak rzekł do zebranych wieszczów i wyruszył pełen blasku
do pałacu Dhrytarasztry, ów najlepszy wśród braminów.

7–8 Stanął przed obliczem króla, pana ludów, Dhrytarasztry
i o bydło błagał Dalbhja. Ten zaś ujrzał krowy zdechłe
ze starości, o monarcho, i w swej złości tak mu rzecze:
„Te zwierzęta zabierz chyżo, jeśli chcesz, bramina krewny!”.

9 Znawca prawa, wieszcz, usłyszał mowę tę i się zadumał:
„Jakie słowa obraźliwe do mnie rzekł na zgromadzeniu!”.

10 Chwilę ważył dwójzrodzony i gdy złość go ogarnęła,
myśl skierował na zniszczenie Dhrytarasztry, władcy ziemi.

11 Dwójzrodzony poćwiartował mięso krów, co wprzódy zdechły
i w ofierze złożył księstwo Dhrytarasztry, pana ludów.

12 W pstrzonym* brodzie Saraswati Baka Dalbhja ogień wzniecił,
praktykując powściągnięcie, ofiarował jego księstwo
razem z mięsa kawałkami, ów asceta przepotężny.

13 Kiedy zgodna z regułami, lecz upiorna ta ofiara
się toczyła, rujnowała wokół włości Dhrytarasztry.

14 Jak toporem szatkowana puszcza, która nie ma kresu,
tak królestwo też znikało, rozsypane, życia zbyte.

15 Widząc księstwo swe w ruinie władca ów, potomkek Manu,
wielce smutny, zmarkotniały, począł troskać się, o królu.

16 Zrozpaczony włodarz ziemi braminami otoczony
rozliczne wysiłki czynił, aby włości swoje chronić.

17 Gdy królestwa uratować w żadnej mierze nie był w stanie,
wówczas zadał on wróżbitom, Dźanamedźajo, pytanie.

18 A wróżbici powiedzieli: „Mędrzec Baka twe królestwo
z mięsem wraz ofiarowuje, gdyż go bydłem obraziłeś.

19 Stąd i wielkie spustoszenie twego kraju w tej ofierze.
Oto jest i czyn ascety, z niego nieszczęść cała chmara,
więc, o królu, go przebłagaj w gaju wodnym Saraswati”.

20 Poszedł król nad Saraswati, głowę skłonił swą do ziemi,
dłonie złożył i, o byku, tak odezwał się do Baki:

21 „Panie, okaż swą łaskawość, wybacz mi wielką przewinę,
wszak jam biedny, pełen żądzy i głupotą omroczony!
Tyś jest celem, moim panem, racz więc łaskę nam okazać”.

22 Ujrzał wieszcz, jak lamentuje, z sercem ogarniętym żalem,
i zrodziła się w nim litość, więc królestwo oswobodził.

23 Baka z króla wielce rady straszną furię swą okiełznał
i ponownie wlał obiatę, by uwolnić jego włości.

24 Gdy królestwo już uwolnił, stada bydła przyjął w darze,
w sercu rady znów się udał do Naimiszy cnego gaju.

25 Prawy sercem Dhrytarasztra, szacowny, na duszy zdrowy,
do swojego miasta ruszył, obfitego w moc bogactwa.

26 Bryhaspati wielce mądry również w brodzie tym, o królu,
dla zniszczenia wrogów niebian i dla bogów pomyślności

27 ofiarę przedłożył z mięsa i niebianie chcący wygrać
antybogów wyniszczyli, którzy w walce wszyscy sczeźli.

28 Sławny rozdał jak należy tam braminom różne dary:
konie, słonie oraz wozy zaprzężone mulicami,

29 klejnoty* niezwykle cenne, skarby i obfitość ziarna,
potem poszedł długoręki wprost do brodu Jajatiego.

30 Tam w ofierze Jajatiego, który synem był Nahuszy,
w Saraswati popłynęło mleko, klarowane masło.

31 Po ofierze władca ziemi, Jajati, wśród ludzi tygrys,
wzniósł do góry się szczęśliwy, sięgając szerokich światów.

32 Gdzie Jajati ofiarnikiem, królu, był, tam rozpostarta
Saraswati wsze pragnienia ziściła braminom świętym.

33 Którykolwiek z mądrych czegoś i gdziekolwiek tylko pragnął,
tam najlepsza wśród strumieni soki liczne wytwarzała.

34 Tam niebianie z gandharwami radzi byli z obfitości,
ludzie zaś się zadziwiali, widząc rozmach tej ofiary.

35 Wówczas wielki duchem, z palmirą w sztandarze,
co prawa jest mostem, spełniony, stanowczy,
wielce szczodry w darach, co pokonał siebie,
szedł do wartkopędej Wasiszthapawahy.