10.10. Wieści o zabójstwach

Waiśampajana rzekł:
1 Gdy minęła noc, woźnica Dhrysztadjumny opowiedział
Władcy Prawa* o masakrze podczas nocnej rzezi śpiących*:

2 „Synowie Draupadi, królu, jak i synowie Drupady,
nocą ufni w swej beztrosce zasnęli w obozie swoim,

3 a okrutny Krytawarman, Krypa – potomek Gotamy
oraz grzesznik Aśwatthaman wybili nasz obóz nocą.

4 Strzały ich, topory, włócznie rozcinające tysiące
mężów, słoni oraz koni całą armię twą zniszczyły.

5 Słychać było głośne krzyki twojej armii, o Bharato,
jak gdyby to las ogromny toporami był ścinany.

6 Z całej armii ja jedyny ocalałem, władco ziemi,
o prawy, uciekłem jakoś, gdy nie baczył Krytawarman”.

7 Słysząc te nieszczęsne słowa, ów syn Kunti, Judhiszthira,
nieugięty, padł na ziemię, bolejąc po stracie synów.

8 A gdy padał, podszedł, objął go Ardźuna, Bhimasena,
syn Satjaki* oraz Madri dwaj synowie, Pandawowie.

9 Odzyskał syn Kunti zmysły i nękanym bólem głosem –
– wrogów zwyciężywszy, później zwyciężony – łkał cierpiący:

10 „Biegu zdarzeń nie przewidzą nawet mędrcy z boskim okiem,
inni, których zwyciężano, zwyciężają; choć zwycięscy,
my jesteśmy zwyciężeni.

11 Zabiliśmy braci, druhów, ojców, synów, towarzyszy,
krewnych, wnuków i doradców, choć zwyciężyliśmy wszystkich,
my jesteśmy zwyciężeni.

12 Strata ma oblicze zysku, a zysk ma sylwetkę straty,
to zwycięstwo ma kształt klęski, przeto klęską jest zwycięstwo.

13 Jestem jak nieszczęsny głupiec, który po zwycięstwie cierpi.
Jak mam być wygranym, skoro wrogowie wygrali bardziej?

14 Hańba, grzeszne to zwycięstwo; zabiliśmy krewnych dla tych,
którzy niby zwyciężając, sami są zwyciężonymi
przez przebiegłych zwyciężonych.

15–16 Ci, którzy uciekli nawet w potyczkach przed gniewnym Karną,
przed lwem-mężem, który w starciach nie odwracał się od wrogów,
którego zęby to strzały i włócznie, język był mieczem,
usta łukiem, dziki okrzyk to dźwięk dłoni na cięciwie,
przez beztroskę swą polegli.

17–18 Królowie, którzy dzięki swym okrętom,
którymi były ich oręże różne,
morze przebyli to, którym był Drona –
morze, gdzie były wodami rydwany,
falami deszcze strzał zdobnych w klejnoty,
morskie stworzenia to były rumaki,
rybami były oszczepy i miecze,
krokodylami i wężami flagi,
wirami były morskimi kołczany,
wzejściem księżyca spotkanie się w boju,
gwałtowny atak falami przypływu,
szumem fal koła i dłoń na cięciwie –
ci w swej beztrosce zostali zabici*.

19 Bo w świecie żywych żadnego większego
zabójstwa ludzi nie ma nad beztroskę,
zewsząd pomyślność beztroskiego męża
opuszcza i dopada go niedola.

20–21 Ci władcy, którzy w wojnie tej przetrwali
ogień palący las, którym był Bhiszma –
ten ogień, który najlepiej nacierał
na suche drzewa, czyli wielką armię,
którego szybkość to broń niszczycielska,
wysoki dym to punkt najwyższy flagi,
płomienie – strzały, wiatr potężny – furia,
ryk – trzask kół i dźwięk dłoni na cięciwie,
obiata – zbroja i broń różnorodna –
ci w swej beztrosce zostali zabici.

22 Bo mąż beztroski nie może osiągnąć
wiedzy, ascezy, sławy, wzniosłej chwały;
patrz, wielki Indra zabił wszystkich wrogów,
troskliwie walcząc, i rozkwitał w szczęściu.

23 Patrz na podobnych Indrze synów, wnuków,
władców bez reszty zabitych w beztrosce,
jak kupcy możni, co przebyli morze,
a lekkomyślni utonęli w rzeczce.
Ci, którzy leżą zabici przez gniewnych
z pewnością trzecie niebo osiągnęli.

24 Jak mam nie płakać nad cnotliwą Kryszną*,
ona dziś zginie w oceanie smutku,
spostrzegłszy braci i synów zabitych,
starego ojca też, Pańćalów króla.

25 Co się z nią stanie, nieznającą nieszczęść
zrodzonych z bólu, przywykłą do szczęścia,
wstrząśniętą stratą synów, rzezią braci,
będącą jakby przez ogień spalaną?”.

26 Tak lamentował zbolały król Kurów
i do Nakuli rzekł: ”Idź i przyprowadź
tutaj tę oto dotkniętą nieszczęściem
córę królewską razem z jej krewnymi”.

27 Posłuszny słowom króla będącego
dzięki prawości jak prawość, syn Madri
szybko rydwanem przybył do królowej,
gdzie też Pańćalów króla żony były.

28 Gdy syna Madri wysłał Judhiszthira,
wraz z przyjaciółmi dotkniętymi bólem,
płacząc podążył na plac boju synów,
teraz usiany zastępami duchów.

29 Wkroczył na straszne to przeklęte miejsce
i dostrzegł synów, druhów, towarzyszy
we krwi skąpanych, leżących na ziemi,
zbitych, zmiażdżonych, bez głów, rozszarpanych.

30 Gdy ich zobaczył, wielce nieszczęśliwy
pierwszy z obrońców prawa, Judhiszthira,
głośny wzniósł okrzyk, najlepszy z Kaurawów,
i padł na ziemię z druhami bez zmysłów.