11.6. Doświadczanie niedoli

Dhrytarasztra rzekł:
1 Ach, cóż to za wielka boleść, znalazł się on w ciężkim stanie!
Jakiej rozkoszy, radości zazna tam, najlepszy z mówców?

2 Gdzie jest miejsce, w którym tkwi on, w wąskiej cieśninie prawości*?
Jak on może się uwolnić od tego wielkiego strachu?

3 Przedstaw mi to wszystko, abym mógł wysiłek słuszny podjąć,
bo współczucie mnie ogarnia wielkie, chęć, by go ocalić.

Widura rzekł:
4 Porównanie to podają znawcy wyzwolenia, królu,
dzięki niemu człek znajduje w zaświatach pomyślną ścieżkę.

5 Co jest zwane wielką dziczą, to właśnie jest cyklem wcieleń,
co zwą lasem nieprzebytym, jest otchłanią cyklu wcieleń.

6 To, co określają jako dzikie bestie, to choroby,
a kobietę z wielkim cielskiem, która tam się znajdowała,
mędrcy zwą starością, która niszczy cerę i urodę.

7 Studnia tamta, panie ludzi, to ucieleśnionych ciało,
wielki wąż, który przebywa na dnie studni, to czas właśnie,
kres cielesnych stworzeń wszelkich, ten, który zabiera wszystko.

8 Pnącze, które w środku studni wyrosło, gdzie zwisa człowiek
na odnóżach, to nadzieja na życie cielesnych stworzeń.

9 A ten, który wokół drzewa człapie u wlotu do studni,
sześciopyski słoń, o królu, jako pełny rok jest znany,
pyski jego – pory roku, nóg dwanaście – to miesiące.

10 Myszy stale tam aktywne, które podgryzają drzewo,
myśliciele nazywają dniami i nocami istot,
pszczoły tam zamieszkujące uznają za namiętności.

11 Miodem obficie płynące strumienie rozpoznać trzeba
jako soki namiętności, w których ludzie się nurzają.

12 Tak oto ci, którzy znają obrót koła transmigracji,
oświeceni przecinają więzy koła transmigracji.