11.23. Dostrzeżenie Śalji

Gandhari rzekła:
1 Oto tuż przede mną leży Śalja, wuj Nakuli, synu,
w starciu zabił go Król Prawa, cnotliwy prawości znawca*.

2 Ten, co z tobą, byku mężów, zawsze wszędzie konkurował,
król Madrów, rydwannik wielki leży oto uśmiercony.

3 Ten, synu, gdy wiódł do boju rydwan syna Adhirathy*,
dla zwycięstwa synów Pandu zniszczył oto jego chwałę*.

4 Ach, spójrz na twarz Śalji piękną, bez ran, niczym księżyc w pełni –
oczy jak lotosu płatki – twarz tę jednak dziobią kruki.

5 I język z ust wystający temu lśniącemu jak złoto,
błyszczący jak czyste złoto, ptaki, Kryszno, pożerają.

6 Królewskie niewiasty Madrów, lamentując, otaczają
Śalję w boju wspaniałego, Judhiszthira go powalił.

7 Kszatrijki te w cienkich szatach, znalazłszy kszatrijów byka,
głośno krzyczą, opłakując króla Madrów, byka mężów.

8 Wokół poległego Śalji stoją młode jego żony
jak samice, które słonia pragną, a on leży w błocie.

9 Spójrz, obrońca, heros Śalja, najwspanialszy z rydwanników,
na łożu dla bohaterów leży strzałami przeszyty.

10 Oto dumny Bhagadatta, władca gór, z tych najwspanialszy,
którzy słonie hakiem gnają*, zabity na ziemi leży.

11 Choć go bestie pożerają, ta oto ozdoba złota
mieni się na jego głowie, jakby włosy rozświetlając.

12 Prythy syn* z nim właśnie walczył w walce krwawej i zaciętej,
od której się jeżą włosy, jak od walki Śakry z Balim*.

13 Gdy wielkoramienny wyzwał syna Prythy, Dhanańdźaję*,
do walki, niebacznie zrobił, bo powalił go syn Kunti.

14 Ten, któremu nikt na świecie nie dorówna siłą, męstwem,
Bhiszma – leży powalony, sprawca przerażenia w bitwie*.

15 Spójrz, jak leży syn Śantanu – jaśniejące słońce, Kryszno,
jakby czas u kresu świata zrzucił słońce z nieboskłonu.

16 Choć ów mężny w walce spalał wrogów swych oręża żarem,
słońce-mąż, jak słońce zmierza, Keśawo, ku zachodowi.

17 Spójrz na łożu ze strzał leży z Dewapim* w zacności równy*,
na łożu dla bohaterów, wojownikom przeznaczonym.

18 Strzałami z żelaza, z trzciny pokrył najwspanialsze łoże,
wszedł na nie i leży zacny jak w trzcinowym gąszczu Skanda*.

19 Nie na bawełnianej spoczął syn Gangi, lecz na najlepszej,
zrobionej z trzech strzał poduszce, wbił je posiadacz Gandiwy*.

20 Praw ojca przestrzegający, w celibacie żył, wspaniały*,
oto leży syn Śantanu, który nie miał równych w boju.

21 Prawy, synu, prawa znawca, żyjący z tradycją w zgodzie,
śmiertelny jak nieśmiertelny podtrzymał życiowe tchnienie.

22 Nie ma już eksperta w walce mądrego, heroicznego,
skoro Bhiszma, syn Śantanu, przez wrogów zabity leży.

23 Poproszony przez Pandawów ów bohater prawdomówny,
śmierć własną prawości znawca na wojnie im przepowiedział*.

24 Ten, co w stanie był ocalić ród Kaurawów wyniszczony,
niezwykle rozumny odszedł z Kaurawami ku zagładzie.

25 Kogo o prawość spytają Kaurawowie, gdy, Madhawo,
Dewawrata* równy bogom, byk mężów do nieba odszedł?

26 Spójrz na zabitego Dronę, mentora, nauczyciela
Ardźuny i Satjakiego*, Kurów największego mistrza.

27 Poznał cztery strzał rodzaje jak władca trzydziestu bogów*,
miał też Drona jak Bhargawa* wielką siłę, o Madhawo.

28 Ten, dla którego Bibhatsu, Pandu syn*, podjął się czynu
trudnego*, zabity leży, strzały go nie ocaliły.

29 Ten, który Kaurawów wodzem był, gdy mknęli na Pandawów,
najlepszy z rycerzy, Drona, strzałami rozdarty został.

30 Ten, który jak ogień kroczył, spalający wrogą armię,
na ziemi zabity leży niczym wygaszony ogień.

31 Łuk i osłona na palce wciąż tkwią w zaciśniętej pięści,
choć zmarły, Madhawo, Drona wygląda jakby był żywy;

32 jakby wciąż znał cztery Wedy i jak gdyby miał bohater
wiedzę o pociskach wszelkich, jak Pan Stworzeń* na początku.

33 Szakale rwą jego stopy świetne, godne adoracji,
wysławiane przez pieśniarzy, wielbione przez setki uczniów.

34 Krypi*, o Zabójco Madhu, z sercem rażonym nieszczęściem
żałośnie przy Dronie siedzi – syn Drupady* go uśmiercił.

35 Spójrz, łka w bólu, twarz spuszczona, włosy potargane, siedzi
przy zabitym mężu, Dronie, najwspanialszym z wojowników.

36 Ascetka z włosami w koku siedzi przy Dronie, Keśawo,
którego pancerz strzałami Dhrysztadjumna zniszczył w bitwie.

37 Trud obrzędów pogrzebowych zabitego w bitwie męża
podejmuje nieszczęśliwa, delikatna, piękna Krypi.

38 Ogień niosą jak należy i stos zewsząd podpalają,
Dronę kładą, a kapłani trzy modlitwy intonują.

39 Asceci z włosami w koku umieszczają na tym stosie
łuki, włócznie i, Madhawo, rydwanu wewnętrzne części.

40 Różną inną też broń spalą ci, co umieścili w ogniu
Dronę z wielkim ogniem z wewnątrz, sławią go i opłakują,

41 Inni sławią go hymnami pochwalnymi trzema w myślach,
jakby ogień kładli w ogień, gdy spalają Dronę w ogniu.

42 Bramini, uczniowie Drony, stos obchodzą z lewej strony*
i zmierzają do Gangesu, Krypi kroczy na ich czele.