9.37. Siedem Saraswati

Dźanamedźaja rzekł:
1 Czemuż Siedmiosaraswata? Kim jest mędrzec Mankanaka?
Jak osiągnął doskonałość? I norm jakich on przestrzegał?

2 W jakim rodzie się urodził? Co studiował? O braminie,
o tym właśnie pragnę słuchać jak należy, dwakroć zrodzon.

Waiśampajana rzekł:
3 Siedem, królu, Saraswati świat ten wszędy przyobleka.
Gdzie mocarni ją wołają, tam się zjawia owa rzeka:

4 Kańćanakszi i Suprabha, Wiśala, Manasahrada,
Saraswati, Oghawati, Suwenu, Wimalodaka.

5 Kiedyś na powierzchni ziemi ofiarę Praojciec spełniał,
ogrodził ofiarne pole, dwójzrodzeni się zebrali.

6 Zbożny dźwięk porannych hymnów oraz Wedy recytację
słychać było przy ofierze, co ekscytowało bogów.

7 Tam Praojca namaszczono ofiarnikiem, wielki królu,
i prowadził on ofiarę, co pragnienia wszelkie ziszcza,

8 w której dobra upragnione, miłe znawcom prawa, zysku,
w każdej chwili są do wzięcia przez zrodzonych dwakroć, królu.

9 Gandharwowie tam śpiewali, nimfy rzeczne zaś tańczyły,
a niebiańskie instrumenty grały skocznie i gwałtownie.

10 Nawet bogów zadziwiła oraz ukontentowała
zasobnością ta ofiara, a cóż mówić tu o ludziach.

11 Gdy Praojciec tam w Puszkarze przeprowadzał tę ofiarę,
to wieszczowie rzekli, królu: „Nie ma tu z rzek najprzedniejszej,
Saraswati, więc ofiara wielkich zasług nie przyniesie”.

12 Usłyszawszy to, bóg szczęsny kontemplował Saraswati.
Przez Praojca, co ją wielbił, do Puszkary przywołana
Saraswati, królu królów, jest Suprabhą nazywana.

13 Gdy wieszczowie Saraswati z prądem rwącym zobaczyli,
jak Dziadowi cześć oddaje, tę ofiarę docenili.

14 Rzek królowa Saraswati więc w Puszkarze jest obecna
tak ze względu na Praojca, jak i dla korzyści mędrców.

15 Na ofiarne posiedzenie mędrcy zeszli się w Naimiszy
i w temacie Wed rozmowy przewspaniałe prowadzili.

16 Byli również tam wieszczowie, co odbyli liczne studia,
i gdy tylko się spotkali, Saraswati wspominali.

17 Gdy wieszczowie przy ofierze o niej wraz medytowali,
czysta, szczęsna Saraswati ku pomocy tam przybyła
do zebranych wielkich duchem, o monarcho pośród królów.

18 Pierwsza z rzek przez mędrców czczona, gdy ofiarę tam spełniali,
do Naimiszy co przybyła, słynie jako Kańćanakszi.

19 Kiedy Gaja* raz wypełniał w grodzie Gaja ryt ofiarny,
pierwszą z rzek tam przywołano – Saraswati, o Bharato.

20 W Gaji zowią ją Wiśalą wieszczowie o srogich ślubach.
Wartko płynie owa rzeka wzrosła u stóp Himawantu*.

21 Uddalaki syn ofiarę odprawiał pewnego razu,
mędrcy na nią zewsząd zeszli i zasiedli zwartym kręgiem.

22 Było to w północnej części, o królu, Kosali świętej,
czcił on zbożną Saraswati, pierwej o niej rozmyślając.

23 Rzek królowa więc przybyła w region ten dla dobra wieszczów.
Mędrcy, przyodziani w korę oraz skóry, ją uczcili
i nazwali Manohradą*, gdyż umysłem ją schwytali.

24 Gdy ofiarę spełniał Kuru na pobożnym polu Kurów,
w miejsce zwane Wyspą Byka, ludne od królewskich wieszczów,
Suwenu przybyła zbożna, rzek królowa Saraswati.

25 Przez Wasiszthę przywołana, przybyła na pole Kurów
boskowodna Saraswati, tam ją zowią Oghawati.

26 Daksza uczcił Saraswati niedaleko źródeł Gangi,
więc bogini Wimaloda tam wołana przez bramina
podążyła w Himalaje, góry czyste i szlachetne.

27 W brodzie tym się zeszły wszystkie i się stały jedną rzeką,
stąd ów bród na ziemi słynie jako Siedmiosaraswata.

28 Tak więc siedem Saraswati wymieniłem ci z imienia
i bród Siedmiosaraswata zbożny też ci opisałem.

29 O zabawie cudnej słuchaj Mankanaki młodziutkiego,
co uczniowskie śluby spełniał i w Apadze się zanurzył.

30 Ujrzał tam kobietę w wodach, co bez stroju się kąpała,
nagie ciało i bez skazy… czarująco nań zerkała,
więc młodzieniec spuścił w wody Saraswati swe nasienie.

31 Spermę zebrał swą asceta i w naczyniu skrzętnie złożył,
a ta w dzbanie umieszczona rozdzieliła się na siedem.
Tak powstało siedmiu mędrców, co Marutów są ojcami.

32 Wiatropędy, Wiatrosilny, Wiatrobijny, Wiatrodyski,
Wiatrognisty, Wiatrokolny, mocarny Wiatronasienny –
oto ci, co się zrodzili, ojcowie Marutów przyszli.

33 Słuchaj też o innym cudzie tu na ziemi dokonanym,
o niezwykłym czynie wieszcza, w światach trzech opowiadanym.

34 Słyszeliśmy, że onegdaj doskonały Mankanaka
dłoń swą przekłuł trawą kuśa i roślinny sok wypłynął,
a gdy ujrzał sok roślinny, w wielkim szczęściu począł tańczyć.

35 Gdy tak tańczył, omroczone jego mocą wsze stworzenia
nieruchome i ruchome również pląsom się oddały.

36 Niebianie na czele z Brahmą i wieszczowie-pokutnicy
Mahadewie się skarżyli na ascety zachowanie:
„Tak by tańca on zaprzestał, Boże, godzi ci się czynić”.

37 Gdy Bóg Wielki ujrzał mędrca, co zapomniał się w radości,
dobra, szczęścia życząc bogom, rzekł do niego takie słowo:

38 „O braminie, co znasz prawo, czemuż pląsom się oddajesz?
Skąd u ciebie taka radość? O najlepszy spośród mędrców,
wszak ascetą dwójzrodzonym jesteś na prawości drodze”.

39 Wieszcz rzekł:
„Czyż nie widzisz, o braminie, z ręki sok warzywny cieknie?
Gdym go ujrzał, w wielkim szczęściu pląsy, panie, rozpocząłem”.

40 Bóg ze śmiechem rzekł mędrcowi szalonemu z namiętności:
„Wielce temu się nie dziwię, popatrz na to, co uczynię”.

41 Tak rzekł Wielki Bóg mędrcowi i przemądry czubkiem palca
zaraz w jego kciuk uderzył, o monarcho pośród władców.

42 Wówczas popiół z jego rany jak śnieg biały się posypał,
to ujrzawszy, się zawstydził i do stóp mu mędrzec przypadł.

43 Wieszcz rzekł:
„Myślę, żeś ty nie kim innym, jeno wielkim bogiem Rudrą.
Pikodzierżco, tyś jest celem świata bogów, antybogów.

44 Ten świat cały tyżeś stworzył – co wieszczowie obwieszczają.
Wszystko w ciebie jeno wchodzi znów pod koniec każdej ery.

45 Znać niebianie cię niewładni, cóż więc o mnie tu powiedzieć?
Wszystkich w tobie można ujrzeć, niebian z Brahmą, o bezgrzeszny.

46 Tyś całością, stwórcą bogów i przyczyną za stwarzaniem,
Z łaski twej wszyscy niebianie się radują, zbyci strachu”.

47 Kiedy Boga tak pochwalił, wieszcz pokłonił się i dodał:
„Panie, oby z twojej łaski ma asceza nie stopniała”.

48 Wielki Bóg uradowany znowu zwrócił się do wieszcza:
„Twa asceza tysiąckrotnie z mojej łaski się powiększy,
tu w pustelni razem z tobą po wszech czasy już zamieszkam.

49 Który człowiek mnie tu uczci w brodzie Siedmiosaraswata,
nic nie będzie dlań trudnego do zdobycia, a po śmierci
w świat się uda Saraswata – nie ma tutaj wątpliwości.

50 To historia Mankanaki, co przemożną mocą władał,
który synem był Sadźanji, zrodzonym z Matariśwana.