9.36. Brody nad Saraswati

Waiśampajana rzekł:
1 Wówczas Dzierżca Pługu dotarł do Winaśany*, gdzie znikła
Saraswati, pogardzając służącymi, Abhirami.

2 Jako że ze wzgardy, królu, tam zanika Saraswati,
więc wieszczowie zawsze zowią owo miejsce Winaśaną.

3 I tam również mocarz Bala dotknął wody Saraswati
i do Subhumiki ruszył, co na brzegu rzeki leży.

4 Gdzie przepiękne wodne nimfy, niestrudzone, białolice,
o nieskazitelnych twarzach zabawiają się wzorowo.

5 Gandharwowie i niebianie w każdy miesiąc przybywają
do zbożnego tego brodu, gdzie bramini zamieszkują.

6 Ujrzeć można tam gandharwów i zastępy nimf jeziornych,
co spotkawszy się, spółkują jak się trafi i do woli.

7 Tam radują się niebianie i ojcowie pośród ziela,
wciąż na nowo upiększani boskim i chwalebnym kwieciem.

8 Jako że jest to cudowny zabaw plac dla nimf jeziornych,
Subhumiką* jest nazwany, na cnym brzegu Saraswati.

9 Madhawa kąpieli zażył i uczonym rozdał dary,
tam wysłuchał również pieśni oraz gry na instrumentach.

10 Azyle rozliczne ujrzał gandharwów, rakszasów, niebian,
po czym syn Rohini ruszył prosto do gandharwów brodu.

11 Tam asceci, gandharwowie z Wiśwawasu na swym czele
pieśni cudne wyśpiewują, z tańcem, przy muzyki dźwiękach.

12 Pługodzierżca porozdawał wielkie stosy dóbr uczonym,
kozy, krowy i wielbłądy oraz osły, srebro, złoto.

13 Dwójzrodzonych syto karmił i bogactwa im przedkładał,
potem ruszył zaś Madhawa z uczonymi, wszedzie sławion.

14 Długoręki gromca wrogów bród gandharwów wnet opuścił
i do brodu Gargasrotas przybył strojny w jeden kolczyk.

15 To tam mądry stary Garga jaźń poświęcił swą ascezie
i o drogach czasu wiedzę, o odwrotnym gwiazd obiegu,

16 o wypadkach wielce srogich i o wszelkich pomyślnościach
głosił, o Dźanamedźajo, na cnym brzegu Saraswati.
Stąd i brodu tego nazwa słynie jako Gargasrotas.

17 Asceci, wieszczowie, królu, temu Gardze szlachetnemu
co dzień cześć oddają, aby posiąść czasu zrozumienie.

18 Bala biało namaszczony przybył do owego brodu,
jak należy dobra rozdał oddanym skupieniu mędrcom.

19 Wówczas jadła rozmaite dzielił pośród dwójzrodzonych
i przesławny, w szat błękitach udał się do brodu Śankha.

20 Z palmirą w sztandarze siłacz ujrzał tam ogromne drzewo
nazywane Mahaśankha, wielkie niczym sama Meru,
z wyglądu jak Biała Góra, gdzie mieszkało grono wieszczów,
tuż na brzegu Saraswati.

21 Jakszowie, widjadharowie, rakszasy o wielkiej sile,
siddhowie i piśaćowie tam w tysiącach przebywali.

22 Potraw wszelkich się wyrzekli, tylko owoc króla lasów
jedli w zgodzie z sezonami, w ramach ślubów oraz pokut.

23 Dzięki mocy tych wyrzeczeń z osobna wędrował każdy
dla śmiertelnych niewidoczny, o buhaju pośród ludzi.

24 Tak w tym świecie wychwalają króla lasów, o monarcho,
oraz bród nad Saraswati, przeczysty, wśród ludzi sławny.

25 Tygrys między Jadawami w brodzie tym rozdał czcigodnym
precjoza z miedzi, żelaza oraz szaty różnorodne.

26 Uczcił dwakroć też zrodzonych, a asceci go uczcili,
po czym Dzierżca Pługu przybył do zbożnego lasu Dwaita.

27 Gdy tam dotarł, ujrzał wieszczów różnorako przyodzianych.
Kąpiel wziął w tamtejszych wodach i hołd oddał dwójzrodzonym.

28 Porozdzielał wśród uczonych dobra wszelkie a obfite
i, o królu, ruszył Bala w prawo razem z Saraswati.

29 Długoręki, wielce sławny Aćjuta oddany prawu
dotarł do bliskiego brodu zwanego Nagadhanwana.

30 Tam jest sioło Wasukiego, tego króla wszystkich węży,
o ogromnym blasku, królu, tam żmij licznych całe mrowie,
i tam mędrcy doskonali w liczbie czternastu tysięcy.

31 Raz niebianie tam przybyli wprost do węża Wasukiego
i na króla wszystkich płazów go z regułą namaścili.
Nikt w tym miejscu się nie lęka wężów, o potomku Kurów.

32 W brodzie zgodnie z regułami dał uczonym moc klejnotów
i na wschód podążył, królu, własnym blaskiem promieniejąc.

33 Pługodzieżca wielce rady kąpał się w tych licznych brodach,
dwójzrodzonym dawał dary i odwiedzał też ascetów.

34 Dzierżca Pługu oddał honor gronu mędrców tam zebranych
i do brodu Rama ruszył, gdzie mieszkała ciżba wieszczów.

35 Tam to właśnie zawróciła wschodniolica Saraswati,
pragnąc ujrzeć owych wieszczów, co z Naimiszy pochodzili.

36 Kiedy Dzierżca Pługu zoczył, jak wśród rzek pierwsza zawraca,
wielce zdziwił się ów Bala białą pastą* namaszczony.

Dźanamedźaja rzekł:
37 Czemuż, mędrcze, zawróciła Saraswati ku wschodowi,
o tym pragnę się dowiedzieć, o najlepszy wśród Adhwarjów.

38 Skąd zdziwienie takie wielkie ulubieńca wśród Jadawów?
I dlaczego z rzek najlepsza zawróciła, dwakroć zrodzon?

Waiśampajana rzekł:
39 Dawniej, w erze kryta, królu, asceci z Naimisza lasu
spełniali ofiarę wielką, co dwanaście lat liczyła.
Na nią to liczni wieszczowie z wszech stron świata nadciągnęli

40 i zasiedli jak należy przy ofierze przeszczęśliwi.
Gdy ofiara się skończyła w Naimiszy dwunastoletnia,
zebrani wieszczowie licznie na pielgrzymkę wyruszyli.

41 A że było ich tak wielu wieszczów u wód Saraswati,
brody na jej prawym brzegu niczym miasta wyglądały.

42 Aż po Samantapańćakę* ci najlepsi z dwójzrodzonych,
pragnąc mieszkać w świętym miejscu, zasiedlili brzegi rzeki.

43 Strony świata wypełnili głośnym dźwiękiem recytacji
wieszczowie, obiaty lejąc, pogrążeni w medytacji.

44 Rzek królowa wszem jaśniała ofiarami ogniowymi
palonymi w każdym miejscu, gdy obiaty lali szczęśni.

45 Asceci Walakhiljowie i miażdżokamienni, królu,
oraz zębomoździeżowi i ablucjom poświęceni,

46 wiatr jedzący albo liście, inni zaś pijący wodę,
oddani ograniczeniom, na ofiarnej ziemi śpiący,

47 byli tam ci liczni mędrcy tuż przy nurcie Saraswati,
upiększając rzek królową jak niebianie boską Gangę.

48 Wprost z zachodu tam przybyli wieszczowie od wielkich ofiar,
w polu Kurów ślub składając – jednak lokum nie znaleźli.

49 Więc sznurami ofiarnymi miejsce święte odmierzyli,
tam ofiary prowadzili oraz ryty różnorodne.

50 Zobaczyła Saraswati grono wieszczów bez nadziei,
w niepokoju, władco królów, i to właśnie dla ich dobra

51 rzek królowa bieg zmieniła i stworzyła liczne gaje.
Ze współczucia to zrobiła dla ascetów oraz wieszczów.

52 Kiedy dla nich nawróciła wśród rzek pierwsza Saraswati,
to zwrócona k zachodowi popłynęła, królu królów.

53 „Tam się udam, by nie było ich przybycie bezowocnym” –
myśląc tak, ogromna rzeka cud ów wielki uczyniła.

54 Stąd ów gaj, o królu władców, znają jako Naimiszowy.
Więc dokonaj wielkich rytów, tutaj na polu Kurowym.

55 Obejrzawszy liczne gaje oraz rzekę, co zawraca,
wielkoduszny i szlachetny wielce się zadziwił Rama.

56 Ulubieniec rodu Jadów dotknął wody jak należy,
dwójzrodzonym rozdał dary i precjoza różnorakie,
przedłożył braminom również jadła liczne i napitki.

57 Dwójzrodzeni go wielbili, gdy wyruszył w dalszą drogę
do brodu nad Saraswati w licznym gronie dwójzrodzonych.

58 Głożyna*, figowiec plaksza, pagodowy*, salwadora,
migdałecznik wibhitaka, gmelina, chlebowiec dalej,
leśny płomień i karira,

59 wzrosłe w brzegach Saraswati gęste i rosnące luźno
gaje grewii i kleiszczy, także i dzikiego mango,

60 gęste lasy koralowe, atimuktak, bananowców
upiększały ten bród zacny, miły, piękny, myśl kradnący.

61 W nim mieszkali leśni ludzie wodę, owoc, wiatr jedzący,
mędrcy zębomoździeżowi, asceci miażdżokamienni.

62 Odgłosem rozbrzmiewał studiów, tłoczny setką stad zwierzyny,
zamieszkały przez lud prawy, co przemocy wszem unikał.

63 Pługodzierżca bród zobaczył zwany Siedmiosaraswata,
gdzie ascezę praktykował doskonały Mankanaka.