Ṛg-veda

Budowa tekstu

– Zawiera 1028 hymnów (sūkta) przeciętnie składających się z dziesięciu strof (od 1 do 58), ułożonych w 10 ksiąg (maṇḍala).

– Księgi od drugiej do siódmej uważane są  za najstarsze i przyporządkowane odpowiednim rodom (mandale rodowe):

II – Gṛtsamada
III – Viśvāmitra
IV – Vāmadeva
V – Atri
VI – Bharatvāja
VII – Vasiṣṭha

– Hymny kierowane są do odpowiednich bóstw. Najczęściej pojawia się Indra i Agni:

  1. Agni (200 hymnów)
  2. Indra, szczególnie zabicie Wrytry (Vṛtra) (250 hymnów)
  3. Inni bogowie w malejącej ilości

– tekst przechowywany jako:

  1. ciągły (samhitā pāṭha)
  2. rozbity na wyrazy (pada pāṭha) – ułożony przez Śakelę (Śākela)

– 3 elementy typowej sukty:

  1. zaproszenie
  2. pochwała (stu – sławić)
  3. prośby

– Inne kategorie hymnów:

  1. darowizny (dānastuti) – 40 hymnów, w ostatnich strofach poeta dziękuje za dary, które otrzymał
  2. dialogi – 20 hymnów: X,10 Yama-Yamī; 95 Pururavas-Urvaśī; III,33 Viśvāmitra rozmawia z rzekami Vias i Satlej;

 


Tematyka

księga ilość hymnów ród wieszczów charakterystyka
1 191 Kaṇva i inni Wykazuje podobieństwa z księgą VIII i ma tyle samo strof co księga X.

– hymn dotyczący siedziby Wisznu (I.22)
– sześciozwrotkowy hymn do Wisznu – Śrī-sūkta (I.154)

2 43 Gṛtsamada księga rodowa.
3 62 Viśvāmitra księga rodowa.

– Gāyatrī (III.62.10)

4 58 Vāmadeva księga rodowa.
5 87 Atri księga rodowa.

– hymn skierowany do Wisznu. Marutowie i Indra jadą zawrzeć z nim przymierze przed walką z Wrytrą (V.87)

6 75 Bharatvāja księga rodowa.
7 104 Vasiṣṭha księga rodowa.

– hymn z żabami (VII.103)

8 103 połowa (1-66) należy do rodu Kanwów – hymn zagadka, opisuje bogów, nie wspominając ich imion (VIII.29)
9 114 przeszło 60 autorów składa się wyłącznie z hymnów skierowanych do Somy śpiewanych w czasie tworzenia nektaru. Pierwszych 60 utworów ułożonych jest według malejącej objętości. Hymny zajmują się przygotowaniem napoju (nie w systematyczny sposób), procesem klarowania, mieszania soku, dźwiękami towarzyszącymi tej operacji.
10 191 duża grupa wieszczów hymny ułożone w trzy części: 1-60; 61-84; 85-191. W ostatniej części znajdują się rozważania na temat początków i tajemnic wszechświata, strofy magiczne, nawiązania do ceremonii.

rozmowa Jamy i Jami (X.10)
– Ceremonia pogrzebowa (X.14,18)
– Monolog gracza w kości(X.34)
– Ceremonia ślubna (X.85)
Puruṣa-sūkta (X.90)
– Doświadczenia po napiciu się somy (X.119)
– Hymn do Boga nieznanego (X.121)
Nāsadīya-sūkta – hymn o stworzeniu (X.129)
– Hymn ascetyczny (X.134)

 


Metra

Najczęściej 8, 11, 12 sylabowe, rzadko 5:

triṣṭubh 4 x 11 (2/5 wszystkich chymnów)
gāyatrī 3 x 8 (1/4 hymnów)
anuṣṭubh 4 x 10 (w połowie tak częsty jak gāyatrī)
jagatī 4 x 12

 


Komentarze (bhāṣya)

– Interpretacja najczęściej anachroniczne, znacznie oddalone od czasu powstania dzieła

– Najbardziej znany komentarz: Sāyaṇa – bramin z Tamilnadu (Vijayanagar) XIV w;