8.6. Wyświęcenie Karny na wodza

Sańdźaja rzekł:
Tego dnia, potomku Bharaty, gdy Dronę, wielkiego łucznika, zabito i gdy zamierzenia syna Drony*, rydwannika wielkiego, spełzły na niczym, a armia Kaurawów, wielki królu, do ucieczki przed wrogiem się rzuciła – syn Prythy* armię swą w szyku bojowym ustawił, wraz z braćmi gotów walczyć dalej.

Pojąwszy, że ów dalej walczyć jest gotów, a widząc, że jego własna armia z pola bitwy ucieka, syn twój*, byku wśród Bharatów, powstrzymał ją, męstwa pełen. W szyku bojowym armię Kaurawów ustawił, po czym, w siłę ramion swych ufny, długo bardzo, potomku Bharaty, z Pandawami się zmagał – [5] wrogowie zaś, uradowani, że cel osiągnęli wreszcie, również nie ustawali w wysiłkach. Do zmierzchu dotrwał syn twój, a wtedy nakazał odwrót.

Gdy odwrót armii końca już dobiegł i do obozu swego Kaurawowie wrócili, naradzać się jęli zaraz nad zbawiennym dla siebie planem. Na siedziskach wybornych i wspaniałych leżankach spoczęli, kapami kosztownymi przykrytych, jak nieśmiertelni bogowie na łożach swych wygodnych. Następnie król Durjodhana, uprzejmie, w sposobnej chwili, do owych łuczników wielkich tak oto przepięknie się zwrócił:

– Najlepsi z mędrców! Każdy z was myśli swe niechaj niezwłocznie przedstawi! Jakie działanie, królowie, może być w tej sytuacji skuteczne?

[10] Kaurawowie, lwy prawdziwe wśród mężów, na lwich tronach zasiadający, na te słowa owego Indry wśród ludzi, żądni walki, gestykulować przeróżnie poczęli. Z gestów ich pojmując, że życie swe w ofierze złożyć pragną w bitwie, i widząc, że twarz króla rozpromienia się jak wschodzące słońce, rozumny Syn Nauczyciela*, mów znawca, taką oto mowę do nich wygłosił:

– Zapał, oddanie, a także sprawność i rozwaga – takie osiągnięcia celów środki wskazują uczeni; wszystkie one jednak od przeznaczenia zależą. Przywódcy ludzi naszych, owi rydwannicy wielcy, bogom podobni – choć rozważni, oddani, sprawni i zapału pełni, zostali wszak zabici… Nadziei na zwycięstwo porzucać jednak nie powinniśmy – jeśli sprawy wszystkie dobrze się na tym świecie prowadzi, to nawet przeznaczenie do przychylności skłonić można. [15] Najświetniejszego z mężów, cnót wszelkich pełnego Karnę wodzem teraz mianujmy – pognębimy wówczas wrogów!

Ucieszył się Durjodhana, miłą mu przemowę tę słysząc – grzeczną i gładką, a przy tym zgodną z prawdą, pomyślną i dla niego zbawienną. Podniesiony na duchu, w siłę ramion swych ufny, do syna Radhy, wielki królu, ozwał się w te oto słowa:

– Męstwo twe i wielka przyjaźń twa dla mnie, Karno, są mi znane; niemniej jednak mowę zbawienną ci wygłoszę, długoręki. Wysłuchać jej zechciej, bohaterze, a potem czyń, co ci się podoba – rozumem wszak wszystkich przewyższasz i to w tobie stale ucieczka ma najlepsza.

[20] Wodzów mych Bhiszmę i Dronę, rydwanników wielkich, powalono. Teraz ty wodzem mym zostań, proszę – potężniejszyś od nich obydwóch! Bohaterowie owi, łucznicy wielcy, sędziwi już byli i Zdobywcę Bogactw* darzyli względami, mimo to powierzyłem im obydwu zaszczytną funkcję – za twoją to, synu Radhy, radą.

Z uwagi na to, że wnukami są jego, synów Pandu w tym wielkim boju aż przez dziesięć dni, drogi mój, oszczędzał Bhiszma. Gdy jednak broń odłożył w bitwie, Phalguna* go powalił, za Śikhandinem się kryjąc – i nie zważał na to, że Bhiszma mu dziadem! Poległ ów czcigodny, po czym na łożu ze strzał spoczął. Wskazany przez ciebie, tygrysie wśród ludzi, na czele armii stanął wtedy Drona. [25] Starzec ów również oszczędzał w bitwie synów Prythy – uczniami jego wszak byli. I on jednak padł tu prędko, powalony przez Dhrysztadjumnę.

Odkąd zaś obaj owi wodzowie zginęli, to choć zachodzę w głowę, innego wojownika równego ci w bitwie nie widzę – niezmierna jest twa odwaga! Tylko tyś do zwycięstwa poprowadzić nas zdolny, żadnych wątpliwości co do tego nie mam. Ty jeden bowiem wiesz dokładnie, co czynić najpierw, co potem, a co pomiędzy.

Jak zwierzę pociągowe w zaprzęgu jarzmo dźwiga, tak tobie w bitwie jarzmo ponieść się godzi – sam siebie na wodza wyświęć! Niczym wódz armii bogów, Skanda o wiecznej mocy, tej oto armii Dhrytarasztry brzemię ponieś dla mnie, proszę, i wybij zastępy wrogów, jak wielki Indra – Danawów*, rozdz. 5.2.3 Dwa stronnictwa –bogowie i antybogowie.! [30] Przed tobą, rydwannikiem wielkim, na wieść, żeś przystąpił do boju, pierzchną Pandawowie wraz z Pańćalami, jak Danawowie na widok Wisznu – to ty więc, tygrysie wśród ludzi, tę wielką armię poprowadzić winieneś. Gdy do boju staniesz, Pandawowie, Pańćalowie i Sryńdźajowie ogłupieją wszyscy wraz z doradcami swymi. Jak wschodzące słońce ciemność gwałtownie rozprasza, żarem swym ją paląc – tak ty wrogów naszych rozprosz!

Karna rzekł:
– Mówiłem to już przedtem w twej obecności, synu Gandhari, że zabiję Pandawów wraz z synami ich i Dźanardaną*. Zostanę wodzem twym, nie ma wątpliwości co do tego. Bądź spokojny, wielki królu – Pandawów za zwyciężonych już uważaj!

Sańdźaja rzekł:
[35] Zapewniony tak, wstał wówczas król Durjodhana, wielkiego żaru ducha pełen, wraz z resztą władców, niczym Indra w bogów gronie, by Karnie godność wodza nadać, jak nieśmiertelni – Skandzie.

Wyświęcili go potem prędko, królu, rytuał przez reguły określony zachowując, owi władcy z Durjodhaną na czele, zwycięstwa dla siebie pragnący. Wodą z uświęconych zaklęciami dzbanów go polewali, glinianych i złotych, z pełnych po brzegi kłów tygrysów, rogów nosorożców i wielkich byków oraz innych naczyń, w drogie kamienie i perły zdobnych. Sypali nań także zioła o woni cudnej, gdy na tronie z drewna figowego zasiadał, płótnem lnianym przykrytym. Dobrze przygotowanych sprzętów użyli, reguł w traktatach podanych przestrzegając.

– Zwycięż synów Prythy, których Gowinda* wspiera! Stronników ich też zwycięż w tej wielkiej bitwie! – tak go, byku wśród Bharatów, bardowie i bramini błagali. [40] – Poraź synów Prythy i Pańćalów, synu Radhy, by triumf nam zapewnić, tak jak wschodzące słońce ciemności promieniami ostrymi co rano razi! Jak niewdzięcznicy jasnych promieni słońca znieść nie są w stanie, tak wrogowie nasi, choć Bujnowłosy* ich wspiera, za nic widoku strzał wypuszczanych przez ciebie*, traktuję to jednak jako złożenie \textit{tvadvisṛṣṭānām.} nie zdzierżą. Z pewnością pierzchną przed tobą synowie Prythy i Pańćalowie, gdy w boju po oręż sięgniesz, jak Danawowie – przed wielkim Indrą!

Wyświęcony tak, blaskiem niezmiernym zajaśniał syn Radhy. Pięknem swym i splendorem świat przyćmił cały, nieprzewyższony niczym drugie słońce! Syn twój* zaś, gdy, przez los skłoniony, na wodza go wyświęcił, za zwycięzcę się już uważał.

[45] Objął wodzostwo Karna, królu, wrogów pogromca, po czym zarządził wymarsz do boju o słońca wschodzie. Przez synów twych otoczony, jaśniał wówczas, potomku Bharaty, niczym Skanda wśród innych bogów na wojnie przeciw demonowi* Tarace.