9.15. Walka Śalji z Judhiszthirą

Sańdźaja rzekł:
1 Armia twa wówczas, o mężny, z dowódcą swym, królem Madrów,
znów popędziła na Parthów z wielkim zapałem bitewnym.

2 Choć naciskane, twe wojska pijane bitwą pędziły
i Parthów w mig rozbijały dzięki przewadze liczebnej.

3 Przez Kurów dziesiątkowane nie mogły trwać wojska Pandów,
choć Bhima ich powstrzymywał na oczach Kryszny i Parthy*.

4 W gniewie więc Skarbu Zdobywca* Krypę i Krytawarmana,
a także ich sprzymierzeńców zasypał strzał całą chmarą.

5 Wraz z wojskiem swym Sahadewa naprzeciw szedł Śakuniemu,
na flance stojąc, Nakula na króla Madrów spoglądał.

6 Synowie Draupadi wielu najdzielniejszych wstrzymywali,
Śikhandin – książę Pańćalów – wstrzymywał pęd syna Drony.

7 Z maczugą swą Bhimasena walczył przeciwko królowi*,
syn Kunti zaś – Judhiszthira – bił Śalję i jego wojsko.

8 Wszędzie toczyła się walka wojsk twoich i wojsk ich wrogów
i nikt z nich, w pobliżu wroga stojąc, nie stchórzył w tych starciach.

9 Oglądaliśmy w tej walce Śalji nadludzkie wyczyny,
gdy walczył sam jeden przeciw wszystkim żołnierzom Pandawów.

10 Śalja wyglądał w tej chwili – gdy blisko był Judhiszthiry –
jakby to Saturn przyćmiewał księżyc, znajdując się przy nim.

11 Nękając króla* strzałami jadowitymi jak węże,
znów przeciw Bhimie popędził i deszcz strzał wylał na niego.

12 Widziały jego swobodę, biegłość w użyciu oręża
oddziały wrogów i twoich, i wysławiały go za to.

13 A Pandawowie dręczeni przez Śalję, ranni okrutnie,
wycofywali się z bitwy, choć Judhiszthira ich wzywał.

14 Gdy niszczył jego oddziały król Madrów, wówczas syn Pandu,
Prawości Król-Judhiszthira, wysoce zirytowany
do siły swej się odwołał i natarł na króla Madrów.

15 Pragnąc zwycięstwa lub śmierci, wielki rydwannik stanowczo
rzekł, przywoławszy swych braci wszystkich i Krysznę Madhawę:

16 „Bhiszma i Drona, i Karna, i inni ziemscy włodarze
mężni dla dobra Kaurawów w bitwie tej życie oddali.

17 Dzielnie walczycie, panowie, zgodnie z przydziałem i siłą,
jeden mój przydział pozostał, to Śalja, wielki rydwannik*.

18 Przeto ja pragnę dziś w walce pokonać władcę Madraków,
wszystko wam zatem przedstawię, co myśli moje zaprząta.

19 Dwaj dzielni synowie Madri strzec będą kół mego wozu;
tych sławnych dwóch wojowników i Wasów Wódz* nie zwycięży.

20 Bacząc na prawość kszatrijów, czcigodni, wierni umowom,
szlachetni, niech walczą przeciw swemu wujowi w mej sprawie.

21 Albo mnie Śalja zabije, albo ja jego, wam życzę
szczęścia, tę prawdę pojmijcie wspaniali bohaterowie!

22 Z wujem ja będę dziś walczył w zgodzie z prawością kszatrijów,
sam będąc zdecydowanym zwyciężyć lub oddać życie.

23 Niech pomocnicy rydwanów szybko i w zgodzie z rzemiosłem
dadzą mi broń i narzędzia, bym miał ich więcej od niego.

24 Śiniego wnuk* prawe koło, a Dhrysztadjumna niech chroni
lewe, a Skarbu Zdobywca, Partha, niech strzeże dziś tyłów.

25 Przede mną niech kroczy dzisiaj Bhima, najlepszy wojownik,
w ten sposób w tej wielkiej bitwie ja będę Śalję przewyższał”.

26 Gdy rzekł to, tak uczynili ci wszyscy, chcąc dobra króla,
a wówczas znów wśród żołnierzy radość nastała, o królu.

27 Zwłaszcza wśród Matsjów, Pańćalów, Somaków nastała radość
i wypełnili zadanie bitewne dla Króla Prawa.

28 I setki konch, kotłów, werbli rozbrzmiały, a Pańćalowie
głośne okrzyki wydali wojenne, niczym lwy rycząc.

29 Natarli na króla Madrów pełni wigoru i gniewu;
byki Kaurawów też z krzykiem, z wielką radością natarły.

30 Brzęczenie dzwonków na słoniach, odgłosy konch bohaterów
i instrumentów muzycznych dźwięki rozbrzmiały na ziemi.

31 Syn twój i mężny król Madrów dzielnie znosili to wszystko,
jak skały, na które spada ulewa z wielkich chmur wielu.

32 A Śalja, butny wojownik, Króla Prawości, pogromcę,
zalał strzał deszczem jak gdyby Maghawant* deszcz zsyłający.

33 Lecz także władca Kaurawów* łuk swój wspaniały pochwycił
i demonstrował szlachetny Drony przeróżne nauki*.

34 Strzał deszcze wylewał bujnie, z lekkością, biegłością wielką,
nikt nie mógł dostrzec słabości jego, gdy w bitwie tak kroczył.

35 Ci dwaj różnymi strzałami ranili jeden drugiego
jak dwa odważne tygrysy toczące walkę o mięso.

36 Bhima wszedł w szranki bitewne z synem twym walce oddanym,
Pańćalja* i syn Satjaki*, synowie Madri i Pandu
wszędzie walczyli z wojami, których prowadził Śakuni.

37 Znów wówczas walka nastała głośna pragnących zwycięstwa
twoich i wrogów ich, królu; wszystko przez twych złych doradców.

38 Sztandar ze złotym zdobieniem Bhimy roztrzaskał w potyczce
strzałą o drzewcu nagiętym, wziąwszy na cel, Durjodhana.

39 Spadł Bhimy sztandar wspaniały, wyglądający przepięknie,
dzwonki go gęsto zdobiły, a wówczas jak lew ów* ryknął.

40 Następnie jego łuk barwny jak trąbę słonia monarchy
strzałą o ostrych krawędziach jak brzytwa rozciął pan ludów.

41 Dzielny, choć z łukiem zniszczonym, drzewcem sztandaru z rydwanu
syna twojego w pierś ranił mężnie, ten siadł na rydwanie.

42 Gdy omdlał ów, Wilczobrzuchy strzałą o ostrych krawędziach
raz jeszcze cisnął – w woźnicę, odciął mu głowę od ciała.

43 Konie z zabitym woźnicą przejmując rydwan, Bharato,
pędziły w różnych kierunkach wśród krzyków lamentu, królu.

44 Syn Drony, wielki rydwannik, i Krypa, i Krytawarman
pędzili za tym rydwanem, by chronić twojego syna.

45 W chaosie wojsk, jaki powstał, zlękli się jego kompani,
łucznik Gandiwy* ich zgładzał strzałami, z brzękiem cięciwy.

46 A Judhiszthira wzburzony sam natarł na władcę Madrów,
szybkie jak myśl konie pędząc o barwie kości słoniowej.

47 Na dziw patrzyliśmy, widząc syna Kunti – Judhiszthirę,
dawniej był czuły, łagodny, a teraz stał się okrutny.

48 Z wściekłości oczy wytrzeszczał i cały trząsł się syn Kunti,
nękał żołnierzy ostrymi setkami strzał, tysiącami.

49 Na jakie wojska nacierał, te ów syn Pandu najstarszy
powalał strzałami, królu, jakby piorunem gór szczyty.

50 Moc rydwanników powalił, ich konie, woźniców, flagi,
rydwany, sam dzielnie igrał, jakby wiatr igrał z chmurami.

51 Tysiące koni z jeźdźcami, bez jeźdźców, tysiące pieszych
zrównywał z ziemią w tej walce jak gniewny Rudra stworzenia.

52 Deszczami strzał z każdej strony pustosząc pole bitewne,
natarł na Madrów przywódcę, krzycząc do niego: „stój, Śaljo!”.

53 Widząc, jak kroczy bojowo, jak straszne są jego czyny,
trzęśli się twoi żołnierze, lecz Śalja stawił mu czoła.

54 Wówczas ci dwaj rozjuszeni zadęli w konchy, krzyczeli
do siebie, lżąc się wzajemnie, po czym wkroczyli do boju.

55 Deszczem strzał Śalja zalewał w spotkaniu tym Judhiszthirę,
także syn Kunti zalewał deszczami strzał króla Madrów.

56 Od strzał z czaplimi piórami krwią ociekali w tej walce
bohaterowie dwaj, królu, król Madrów i Judhiszthira.

57 Lśnili jak w lesie kwitnące drzewa śalmali*, kinśuki,
iskrzący się, wielcy duchem, pijani walką o życie.

58–59 Widząc ich, żaden wojownik nie mógł rozpoznać zwycięzcy,
czy Partha zabiwszy Madrę będzie dziś cieszył się ziemią,
czy Śalja, siekąc Pandawę, odda Durjodhanie ziemię,
nikt nie miał żadnej pewności wśród wojowników, Bharato.

60 Po prawej stronie miał wszystkich Prawości Król podczas walki.

61 Śalja w pośpiechu strzał setkę wypuścił na Judhiszthirę,
później zaś łuk mu roztrzaskał strzałą o ostrym wierzchołku.

62 Inny więc łuk Judhiszthira wziął i na Śalję strzał trzysta
cisnął i łuk mu roztrzaskał strzałą tak ostrą jak brzytwa.

63 I zabił mu cztery konie strzałami z drzewcem nagiętym,
i dwóch strażników rydwanu dwiema ostrymi strzałami.

64 Gdy stanął naprzeciw niego, płonącą, rdzawą i ostrą,
szeroką strzałą niedźwiedzią rozerwał mu jego sztandar;
wnet Durjodhany wojowie rozpierzchli się, o zwycięski.

65 Syn Drony* wtedy podjechał do władcy Madrów w tym stanie,
na własny rydwan go wsadził i uciekł wraz z nim w pośpiechu.

66 Przez chwilę obaj jechali, słysząc, jak grzmi Judhiszthira,
a gdy stanęli, pan Madrów inny bojowy wóz zajął.

67 Lśnił dobrze przygotowany, warkot jak ryk chmur wydawał,
taki miał sprzęt i narzędzia, że wrogom aż włos się jeżył.