10.5. Wyprawa Aśwatthamana

Krypa rzekł:
1 Choć posłuszny, człek niemądry, o nieposkromionych zmysłach,
nie może doświadczyć w pełni prawości ni zysku, sądzę*.

2 Tak też jest z człowiekiem mądrym, który nie chce żyć w pokorze,
nie ma on pojęcia wcale o prawości ni o zysku.

3 Lecz posłuszny i uczony, który zmysły swe poskramia,
pozna wszelką wiedzę oraz uzna to, co uznać trzeba.

4 Kto krnąbrny, pogardy pełen, niegodziwy i nikczemny
odrzuca szlachetne cele, ten poważny grzech popełnia.

5 Przyjaciele druha swego powstrzymują przed upadkiem,
szczęsny ten, kto go unika, nieszczęsny, kto nie unika.

6 Bo jak różnorodne słowa poskramiają gwałtownego,
tak druh może go poskromić, gdy nie może – ów upada.

7 I mądrego przyjaciela, kiedy grzeszny czyn popełnia,
odwodzą od tego mądrzy ze wszystkich sił, nieprzerwanie.

8 Skup się na tym, co szlachetne, poskrom siebie samym sobą
i posłuchaj słów mych, synu, one ból twój przezwyciężą.

9 W świecie tym z prawością w zgodzie nie pochwala się zabójstwa
śpiących, tych, co broń rzucili lub wyprzęgli konie z wozu

10 ani tych, co są lojalni, tych, co proszą o ochronę,
tych, co mają potargane włosy* lub zniszczony rydwan.

11 Dziś spać będą Pańćalowie bez swych zbroi, o potężny,
podczas nocy ufni wszyscy, nieświadomi niczym zmarli.

12 Niegodziwy człowiek, który chciałby zniszczyć ich w tym stanie,
bez wątpienia się zatopi w wielkim, niezgłębionym piekle,
bez nadziei na ratunek.

13 Ty wśród wszystkich znawców broni znany jako najwspanialszy,
w świecie tym nie popełniłeś przewiny najmniejszej nawet.

14 Kiedy jutro wstanie słońce i świat cały opromieni,
ty niczym bóg słońca – Surja wrogów swych pokonasz w bitwie.

15 Czyn ten bowiem zakazany i niegodny ciebie wcale
będzie jak krew, która plami białe płótno, tak uważam.

Aśwatthaman rzekł:
16 Właśnie tak, jak rzekłeś, wuju, powinienem się powściągnąć,
lecz po stokroć przez nich wcześniej most ten został już zniszczony.

17 Bo na oczach stróżów ziemi, jak i w waszej obecności
ojciec mój, choć broń odrzucił, zginął z ręki Dhrysztadjumny.

18 Największego z rydwanników, Karnę, gdy z rydwanu koło
spadło i go problem dopadł, dzierżyciel Gandiwy* zabił.

19 Bhiszmę też, Śantanu syna, gdy bezbronny oręż rzucił,
mając wzgląd na Śikhandina*, dzierżyciel Gandiwy zabił.

20 Bhuriśrawas, wielki łucznik, choć przez post umierał w bitwie,
wśród protestów stróżów ziemi poległ z ręki Jujudhany.

21 I przez Bhimę Durjodhana, gdy z maczugą wszedł do boju,
wśród patrzących stróżów ziemi niegodnie pobity został.

22 Tam, gdy liczni rydwannicy otoczyli go samego,
padł mąż-tygrys powalony przez niecnego Bhimasenę*.

23 Członki ciała mi rozcina przekazana mi przez posłów
informacja o lamencie króla ze strzaskanym udem.

24 Wszak ci grzeszni i nieprawi Pańćalowie most zniszczyli,
czemu więc nie ganisz, panie, tych, co przyzwoitość niszczą.

25 Gdy w ataku nocnym wytnę Pańćalów – zabójców ojca,
wówczas chętnie się odrodzę w ćmy postaci lub robaka.

26 Przeto spieszno mi, bym dzisiaj zamierzenie swe wypełnił,
a gdy spieszę się, jak mogę o śnie lub o szczęściu myśleć?

27 Nie narodził się mąż w świecie żaden i się nie narodzi,
by mnie odwiódł od pomysłu dokonania na nich rzezi.

Sańdźaja rzekł:
28 Gdy tak oto, wielki królu, rzekł syn Drony pełen żaru,
konie swe w oddali zaprzągł i podążył w stronę wrogów.

29 Wówczas rzekli doń wspaniali Bhodźa* i syn Śaradwanta*:
„Dlaczego zaprzągłeś rydwan i co w związku z tym zamierzasz?

30 Przecież my cel wspólny mamy z tobą, byku pośród mężów,
w szczęściu i nieszczęściu równi, nie bądź wobec nas nieufny!”.

31 Aśwatthaman pełen gniewu, myśląc o zabójstwie ojca,
prawdę wówczas im wyjawił o swym własnym zamierzeniu.

32 „Setki i tysiące wojów ostrymi strzałami zabił
ojciec mój, lecz gdy broń złożył, zginął z ręki Dhrysztadjumny.

33 Tak też, gdy odłoży zbroję, dzisiaj ja zabiję jego
poprzez grzeszny czyn – grzesznego, potomka Pańćalów króla.

34 Zarżnięty przeze mnie zatem jak bydlę Pańćala – grzesznik,
nie osiągnie, myślę, światów zyskanych orężem w bitwie.

35 Szybko więc przywdziejcie zbroje, weźcie miecze oraz łuki
i czekajcie na rydwanach, o pogromcy wrogów wielcy!”.

36 Gdy tak rzekł, na rydwan wkroczył i podążył w stronę wrogów,
Krypa, królu, pomknął za nim i z Satwatów Krytawarman.

37 Ci trzej, kiedy podążali w stronę wrogów, rozbłysnęli
niczym rozpalone ognie obiatą obdarowane.

38 Do obozu śpiących, panie, pognali, a gdy dotarli
do bramy, syn Drony stanął na prześwietnym swym rydwanie.