Autor

Opracował (tłumaczenie, analiza gramatyczna i syntaktyczna, objaśnienia)
Andrzej Babkiewicz (indika 2024)

Purana Bhagawata (Bhāgavata-purāṇa)

Księga 1 (prathama-skandha)

Opowieść z Najmiszy (naimiṣeyopākhyāna)

Rozdział 1.1. Ofiara w lesie Naimisza. Mędrcy na czele z Śaunaką pytają Sutę o esencję pism.

Streszczenie rozdziału:

1-3 Inwokacja (maṅgala-cāraṇa).
4-23 mędrcy pod przewodnictwem Śaunaki w lesie Naimisza odprawiają 1000-letnią ofiarę i zadają pytania Sucie:

  1. Co jest największym dobrem (ekāntataḥ śreyas, BhP 1.1.9)?
  2. Co jest esencją pism (sāra), która raduje duszę (ātmā suprasīdati, BhP 1.1.11)?
  3. Po co narodził się Kryszna (cikīrṣā, BhP 1.1.12)?
  4. Jak Bóg rozmieszcza swoje cząstki (kalā, BhP 1.1.17)?
  5. Prośba o opowieści o zstąpieniach Boga (avatāra-katha, BhP 1.1.18).
  6. Prośba o opis chwał Boga sławionego wyborną poezją (uttama-śloka, BhP 1.1.19).
  7. Gdzie schroniło się prawo (dharma) po odejściu Kryszny (BhP 1.1.23)?

Inwokacja:

janmādy asya yato ’nvayād itarataś
cārtheṣv abhijñaḥ svarāṭ
tene brahma hṛdā ya ādi-kavaye
muhyanti yat sūrayaḥ |
tejo-vāri-mṛdāṃ yathā vinimayo
yatra tri-sargo ’mṛṣā
dhāmnā svena sadā nirasta-kuhakaṃ
satyaṃ paraṃ dhīmahi ||1.1.1||

Z niego świata powstanie koncypuje się.
Sam włada, rzeczy on zna.
Sercem wysnuł brahmana prapoecie, co
uczonych tumani wskroś.
Ognia, wody i ziemi przemieszanie w nim,
bez fałszu jak cechy trzy.
Blaskiem miraż rozprasza nieustannie swym,
ku prawdzie kierujmy myśl.

dharmaḥ projjhita-kaitavo’tra paramo
nirmatsarāṇāṃ satāṃ
vedyaṃ vāstavam atra vastu śivadaṃ
tāpa-trayonmūlanam
śrīmad-bhāgavate mahā-muni-kṛte
kiṃ vā parair īśvaraḥ
sadyo hṛdy avarudhyate ’tra kṛtibhiḥ
śuśrūṣubhis tat-kṣaṇāt  ||1.1.2||

Prawo z fałszu wyzute w Bhagawacie tej,
co wieszcza utworem jest.
Tu zacnych tematem, co bez zazdrości są,
realna, prawdziwa rzecz.
Czy coś inne potrzebne, gdy ta tutaj, co
usuwa cierpienia trzy?
Boga w sercu pochwycą ci spełnieni w mig,
po chwili posłuszni zaś.

nigama-kalpa-taror
galitaṃ phalaṃ
śuka-mukhād amṛta-
drava-saṃyutam |
pibata bhāgavataṃ
rasam ā-layaṃ
muhur aho rasikā
bhuvi bhāvukāḥ ||1.1.3||

To z drzewa pragnień Wedy
owoc upuszczony,
co z nektarem ust Śuki
ciekłym zespolony.
Po kres dni swych wciąż pijcie
sok Bhagawatowy
znawcy smaków wrażliwi,
na ziemi przez chwilę.

naimiṣe ’nimiṣa-kṣetre
ṛṣayaḥ śaunakādayaḥ |
satraṃ svargāya lokāya
sahasra-samam āsata ||1.1.4||

W ziemi bogów cnej Najmiszy
Śaunaka i inni wieszcze
ofiar tysiąc wypełniali
tak dla niebios, jak i świata.

ṛṣaya ūcuḥ

tvayā khalu purāṇāni
setihāsāni cānagha |
ākhyātāny apy adhītāni
dharma-śāstrāṇi yāny uta ||1.1.6||

Rzekli mędrcy:

Ty pojąłeś, o bezgrzeszny,
i głosiłeś wszak purany
i eposy, a wraz z nimi
wszelkie dzieła normatywne,

yāni veda-vidāṃ śreṣṭho
bhagavān bādarāyaṇaḥ |
anye ca munayaḥ sūta
parāvara-vido viduḥ ||1.1.7||

które to Badarajana,
pierwszy pośród znawców Wedy,
oraz mędrcy, co pojęli
byt i niebyt, dobrze znają.

vettha tvaṃ saumya tat sarvaṃ
tattvatas tad-anugrahāt |
brūyuḥ snigdhasya śiṣyasya
guravo guhyam apy uta ||1.1.8||

Znasz to wszystko, w zgodzie z prawdą,
przez ich łaskę, o kochany,
gdyż mistrzowie nawet sekret
lubemu uczniowi zwierzą.

tatra tatrāñjasāyuṣman
bhavatā yad viniścitam |
puṃsām ekāntataḥ śreyas
tan naḥ śaṃsitum arhasi ||1.1.9||

Tu i teraz, długowieczny,
racz nam wprost o tym powiedzieć,
co uznałeś niewątpliwie
ostatecznym dobrem ludzi.

prāyeṇālpāyuṣaḥ sabhya
kalāv asmin yuge janāḥ |
mandāḥ sumanda-matayo
manda-bhāgyā hy upadrutāḥ ||1.1.10||

Ludzie w tym eonie Kali
zwykle krótki wiodą żywot,
otępiali, wolnej myśli,
w lichym szczęściu, udręczeni.

bhūrīṇi bhūri-karmāṇi
śrotavyāni vibhāgaśaḥ |
ataḥ sādho ’tra yat sāraṃ
samuddhṛtya manīṣayā |
brūhi bhadrāya bhūtānāṃ
yenātmā suprasīdati ||1.1.11||

Są rozliczne mnogie sprawy
do słuchania, dział za działem.
Zatem tutaj mów nam, prawy,
o esencji, którąś zebrał
swą rozwagą, dla korzyści,
dzięki której jaźń jest rada.

sūta jānāsi bhadraṃ te
bhagavān sātvatāṃ patiḥ |
devakyāṃ vasudevasya
jāto yasya cikīrṣayā ||1.1.12||

Bardzie, wiesz, o pokój z tobą,
co chciał czynić pan Satwatów,
Bóg, co zrodził się z Dewaki
oraz ojca Wasudewy.

tan naḥ śuṣrūṣamāṇānām
arhasy aṅgānuvarṇitum |
yasyāvatāro bhūtānāṃ
kṣemāya ca bhavāya ca ||1.1.13||

O nim, posłuch nam dającym
racz rozprawiać tu, a bystro.
On zstępuje wszak dla istot
tak opieki, jak pożytku.

āpannaḥ saṃsṛtiṃ ghorāṃ
yan-nāma vivaśo gṛṇan |
tataḥ sadyo vimucyeta
yad bibheti svayaṃ bhayam ||1.1.14||

W ten straszliwy świat popadłszy,
kto bezradnie go zawoła
wnet zostanie wyzwolony.
Jego imię strach przeraża!

yat-pāda-saṃśrayāḥ sūta
munayaḥ praśamāyanāḥ |
sadyaḥ punanty upaspṛṣṭāḥ
svardhuny-āpo ’nusevayā ||1.1.15||

Uciszeni, w nim schronieni,
kto ich toni choćby dotknął,
wraz ci mędrcy go oczyszczą.
Świętym wodom trzeba służyć.

ko vā bhagavatas tasya
puṇya-ślokeḍya-karmaṇaḥ |
śuddhi-kāmo na śṛṇuyād
yaśaḥ kali-malāpaham ||1.1.16||

Któż, kto pragnie tu czystości,
nie chce słuchać chwalby Boga
świetnym wierszem ułożonej,
która niszczy zmazy Kali.

tasya karmāṇy udārāṇi
parigītāni sūribhiḥ |
brūhi naḥ śraddadhānānāṃ
līlayā dadhataḥ kalāḥ ||1.1.17||

Wiernym mów o czynach zacnych,
przez uczonych opiewanych,
tego, który dla igraszki
w świecie cząstki swe rozmieszcza.

athākhyāhi harer dhīmann
avatāra-kathāḥ śubhāḥ |
līlā-vidadhataḥ svairam
īśvarasyātma-māyayā ||1.1.18||

Więc, roztropny, opowiadaj
o zstąpieniach opowieści,
Boga, który zgodnie z wolą,
złudą swą zabawy stwarza.

vayaṃ tu na vitṛpyāma
uttama-śloka-vikrame |
yac-chṛṇvatāṃ rasa-jñānāṃ
svādu svādu pade pade ||1.1.19||

Nie możemy się nasycić
męstwem Boga sławetnego!
Słuchającym znawcom smaków
jest on słodszy z każdym krokiem.

kṛtavān kila karmāṇi
saha rāmeṇa keśavaḥ |
atimartyāni bhagavān
gūḍhaḥ kapaṭa-mānuṣaḥ ||1.1.20||

Zaiste Keśawa z Ramą
czynił czyny ponadludzkie
Bóg ukryty, niewidoczny,
co człowieka pozoruje.

kalim āgatam ājñāya
kṣetre ’smin vaiṣṇave vayam |
āsīnā dīrgha-satreṇa
kathāyāṃ sakṣaṇā hareḥ ||1.1.21||

Wiedząc, że już nadszedł Kali,
my, na wisznuickim polu,
dzięki długiej tej ofierze,
mamy czas o Harim słuchać.

tvaṃ naḥ sandarśito dhātrā
dustaraṃ nistitīrṣatām |
kaliṃ sattva-haraṃ puṃsāṃ
karṇa-dhāra ivārṇavam ||1.1.22||

Nam przez stwórcę objawionyś,
co ocean chcemy przebyć
Kali, który cnotę niszczy,
nie ma kresu, tyś sternikiem.

brūhi yogeśvare kṛṣṇe
brahmaṇye dharma-varmaṇi |
svāṃ kāṣṭhām adhunopete
dharmaḥ kaṃ śaraṇaṃ gataḥ ||1.1.23||

Kiedy Kryszna, władca jogi,
prawa stróż,  braminom miły,
do siedziby swojej odszedł,
gdzież należy szukać prawa?

kolofon:

iti śrīmad-bhāgavate mahā-purāṇe pāramahaṁsyāṁ saṁhitāyāṁ prathama-skandhe naimiṣīyopākhyāne prathamo ‘dhyāyaḥ ||1.1||

Oto w chwalebnej Bhagawacie, wielkiej puranie, dziele najlepszych wyrzeczeńców, w pierwszej księdze, w opowieści z Najmiszy rozdział pierwszy.